SYSTEM OCHRONY MNIEJSZOŚCI NARODOWYCH W LIDZE NARODÓW
DOI:
https://doi.org/10.29038/2524-2679-2019-01-05-13Keywords:
system wersalski, prawa mniejszości, mały traktat wersalski, prawa polityczne, dwudziestolecie międzywojenneAbstract
Przedmiotem niniejszego tekstu jest międzynarodowy mechanizm ochrony mniejszości narodowych pod rządami tzw. ładu wersalskiego. Cezurą, do jakiej w praktyce ogranicza się problem są lata 1920‒1939, tj. od wejścia w życie Traktatu wersalskiego konstytuującego Ligę Narodów do wybuchu II wojny światowej. Formalnie Liga Narodów istniała do 1946 roku, lecz z dniem 1 września 1939 światem rządziło już prawo wojny (wcześniej również agresja przewyższała ład międzynarodowy, czego jaskrawym przykładem były polityka appeasementu wobec Hitlera czy przyzwolenie na ustawiczne łamanie prawa międzynarodowego czyniły Ligę Narodów mniej istotną aniżeli wynikało to z przepisów traktatowych). Autor przedstawił wspomniane zagadnienie osobno w wymiarze ogólnoeuropejskim, osobno względem Polski, łącząc oba spojrzenia. Przywołane zostały również fakty, ilustrujące tendencje konfliktowe w międzywojennej Europie i związane z tym wykorzystywanie instrumentów ochrony mniejszości narodowych do wprowadzania destabilizacji w stosunkach międzypaństwowych. Tekst podzielony został na wstęp, część merytoryczną oraz zakończenie
References
Balcerak, W. Liga Nadziei Z dziejów Ligi Narodów. Warszawa: Wydawnictwo Neriton Instytut Historii PAN, 2010.
Barcik, J., Srogosz, T. Prawo międzynarodowe publiczne. Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck, 2014.
Kuźniar, R. Prawa człowieka, prawo, instytucje, stosunki międzynarodowe. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2000.
Maciejewski, M. Prawne aspekty położenia mniejszości narodowych na Górnym Śląsku w latach 1918–1939. Czasopismo Prawno-Historyczne. T. LXV. 2013. Z. 1.
Polsko-niemiecka Konwencja Górno-Śląska zawarta w Genewie dnia 15-go maja 1922 r. URL: https://www.sbc.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/138866?id=138866 (dostęp: 23 marca 2019).
Sierpowski, S. Liga Narodów w latach 1919‒1926. Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum, 2005.
Traktat między Głównemi Mocarstwami sprzymierzonemi i stowarzyszonemi a Polską, podpisany w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 r. Dz. U. 1920. Nr 110. Poz. 728.
Traktat pokoju między mocarstwami sprzymierzonemi i skojarzonemi i Niemcami, podpisany w Wersalu dnia 28 czerwca 1919 roku. URL: http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19200350200/O/D19200200_PL.pdf (dostęp 24 marca 2019).
Zaleski, W. Międzynarodowa ochrona mniejszości. Warszawa, 1932.